Czym ogrzewać dom? To pytanie, które zadaje sobie każdy właściciel budynku mieszkalnego. To szczególnie trudna kwestia w przypadku małego domu, takiego jak o powierzchni 100 m2.
W takim przypadku ogrzewanie nie tylko powinno być efektywne, ale i źródło ciepła nie może zajmować dużo miejsca.
Kocioł na gaz, węgiel, ekogroszek, pellet, pompa ciepła, a może ogrzewanie na podczerwień? Na rynku można znaleźć bardzo wiele rozwiązań grzewczych. Nie wszystkie jednak są odpowiednie do małego domu, który ma nie więcej niż 100 m2, szczególnie jeśli to stary dom. Dlaczego? Każde źródło ciepła i paliwo ma swoją specyfikę, a do tego niektóre rozwiązania wymagają dużej kotłowni. Nie można również zapominać o kosztach ogrzewania domu.
Ogrzewanie domu pochłania często znaczną część domowego budżetu. Tym bardziej warto zadbać o zredukowanie tych kosztów, również w tak małym domu, jak 100 m2. Ważne, żeby dobrać rozważnie źródło ciepła, bo to przecież inwestycja na lata. Skoro koszty ogrzewania to kluczowa kwestia, warto przeanalizować, od czego tak naprawdę zależą.
Duży wpływ na koszty ogrzewania domu ma stan budynku. Starszy dom, a do tego nieocieplony, potrzebuje więcej energii cieplnej – nawet 200 kWh/m2. Wystarczy go jednak ocieplić, żeby zapotrzebowanie na energię cieplną spadło do ok. 160 kWh/m2. Nowe budynki potrzebują zwykle nie więcej niż 120 kWh/m2, a w domu energooszczędnym to nawet 70 kWh/m2. W przypadku domu pasywnego zapotrzebowanie na energię to zaledwie 15 kWh/m2.
Kolejne kwestie, które wpływają na koszty ogrzewania domu jednorodzinnego, to powierzchnia do ogrzania, liczba domowników, koszty zakupu i montażu źródła ciepła, a także rodzaj używanego paliwa.
Zanim przeanalizujemy różne rozwiązania grzewcze, trzeba zwrócić uwagę na specyfikę tak małego domu, jak budynek o powierzchni 100 m2. To nie jest duża przestrzeń do ogrzania, zatem nie należy przesadzać w mocy źródła ciepła. W zupełności wystarczy 15 kW mocy grzewczej (w przypadku ogrzewania na podczerwień wystarczy nawet 8-9 kW mocy). Oczywiście to musi być ocieplony dom. Jeśli taki nie jest, należy go ocieplić jak najszybciej. W nowszych budynkach dobra izolacja cieplna to już właściwie standard.
W tak małym domu, jak 100 m2, nie ma sensu decydować się na ogrzewanie, które wymaga budowania dużej kotłowni, ponieważ zwykle nie ma na nią po prostu miejsca. Problematyczne może być także wybudowanie komina, jeśli go nie ma. Ważną kwestią jest również budżet planowanej inwestycji w określony rodzaj ogrzewania domu jednorodzinnego. To powinna być kwota, która zwróci się w rozsądnym horyzoncie czasowym. Przy okazji nie można zapominać o kwestiach ekologicznych i komforcie użytkowania instalacji grzewczej.
Ogrzewanie na podczerwień należy do ogrzewania elektrycznego. W potocznym mniemaniu takie ogrzewanie jest uważane za drogie, ale to nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Nowoczesne urządzenia grzewcze zasilane prądem pracują wydajnie, efektywnie i wcale nie zużywają dużo energii elektrycznej.
Ogrzewanie na podczerwień wykorzystuje fale elektromagnetyczne do transportu ciepła. Działanie tego źródła można przyrównać do promieniowania słonecznego. Fale podczerwieni są pochłaniane przez elementy stałe (np. ściany, meble) oraz przez ludzi i zwierzęta. Napotykając przeszkodę, fala zamienia się w ciepło.
Panel na podczerwień jest efektywny, ponieważ nie nagrzewa powietrza w pierwszej kolejności, a ciepło akumuluje się w ścianach i przedmiotach, które oddają je potem do pomieszczenia. Dzięki temu mamy tak samo ciepło i przyjemnie jak w każdym innym ogrzewaniu, ale nie przegrzewamy powietrza pod sufitem. Takie ogrzewanie jest nawet o 30% wydajniejsze od tradycyjnego ogrzewania konwekcyjnego. Te ostatnie potrzebuje nawet 2000 W mocy, żeby ogrzać 10 m2 powierzchni. W ogrzewaniu na podczerwień wystarczy tylko 650 W, a do tego można je połączyć z instalacją fotowoltaiczną. Nie wymaga corocznych przeglądów.
W ostatnim czasie dość popularne rozwiązanie to ogrzewanie domu pompami ciepła. Warto wiedzieć, że sama pompa nie wytwarza ciepła, ale pobiera go z zewnątrz: z powietrza (gdy zasilamy instalację powietrzną pompą ciepła) lub z ziemi (gruntowa pompa ciepła). Następnie zostaje ono przetworzone z użyciem sprężarki i oddane do instalacji grzewczej. Pompy ciepła są urządzeniami bezobsługowymi, działają automatycznie. Najlepiej sprawdzają się z ogrzewaniem podłogowym. Pompy ciepła nie należą do tanich, a przy niskich temperaturach zmniejsza się ich sprawność. Wymagają wtedy używania dodatkowej grzałki lub dodatkowego systemu grzewczego. Wymagają też dokonywania okresowych przeglądów (warunki gwarancji). Można je zasilać fotowoltaiką.
Na rynku można znaleźć kotły na różne paliwo stałe. Może to być węgiel kamienny, ekogroszek, drewno w kawałkach, brykiet, pellet, a nawet granulat z odpadków drzewnych. Takie ogrzewanie jest najbardziej uciążliwe, ponieważ wymaga większej lub mniejszej obsługi. Nawet zautomatyzowane kotły na ekogroszek czy pellet wymagają regularnego uzupełniania paliwa, usuwania popiołu i czyszczenia. Do tego takie ogrzewanie wymaga osobnego pomieszczenia na kotłownię i komina. Wymagane też przeglądy komina. Tego rodzaju ogrzewanie trudno również nazwać ekologicznym. Do tego ceny surowców mocno rosły w ostatnich miesiącach i raczej nie ma co liczyć na ich duży spadek.
Kolejne rozwiązanie, jakie można znaleźć na rynku, to instalacja grzewcza z takim paliwem jak gaz ziemny. Takie ogrzewanie domu jest wygodne, a piec z zamkniętą komorą spalania nie zajmuje dużo miejsca, jest kompaktowy. Warto jednak pamiętać, że gaz ziemny mocno ostatnio podrożał. Niestety jest to paliwo kopalniane, samodzielnie nie możemy gazu wyprodukować, a z upływem lat będzie miało coraz mniejsze znaczenie na rynku paliw. Dlatego należy założyć, że stopniowo będzie się od niego odchodzić. Do tego sieć gazowa nie wszędzie jest dostępna. W takim przypadku alternatywą może być ogrzewanie gazem płynnym. LPG jest wtedy czerpany z przydomowego zbiornika. Koszt inwestycji jest jednak większy niż przy gazie ziemnym, szczególnie jeśli postawi się na własny zbiornik, a nie na jego dzierżawienie. Nie wszędzie również miejscowe plany zagospodarowania przestrzeni pozwalają na takie inwestycje. Wymagane też są okresowe przeglądy pieca i komina – koszty, których często nie uwzględnia się na samym starcie.?
Scharakteryzowaliśmy wcześniej najważniejsze ze źródeł ciepła. Które z nich będzie najlepsze dla domu o powierzchni 100 m2? Kluczowe są oczywiście koszty i brak konieczności budowania dużej kotłowni. Pompa ciepła jest montowana na zewnątrz i nie wymaga dodatkowego pomieszczenia. Jednak na pompę ciepła trzeba przeznaczyć dość duży budżet – kilkadziesiąt tysięcy złotych. Ze względu właśnie na koszty i łatwość instalacji Polacy wybierają częściej powietrzną pompę ciepła niż gruntową. W jej przypadku roczny koszt ogrzewania to ok. 4200 zł w starym domu i 3000 zł w przypadku nowego. Podobny koszt będzie w przypadku ogrzewania na podczerwień, ale inwestycja w promienniki podczerwieni jest o wiele tańsza. Zarówno przy ogrzewaniu pompą ciepła, jak i panelem na podczerwień koszty eksploatacji można znacznie obniżyć, montując dodatkowo instalację fotowoltaiczną.
Tradycyjny kocioł zasypowy i palenie węglem to koszt roczny 8333 zł w starym domu i 5952 zł w nowym budynku. Natomiast ogrzewanie ekogroszkiem to roczny koszt 10500 zł w starym domu i 7500 zł w nowym. W przypadku pieca, który ma automatyczny podajnik potrzeba jednak dużo miejsca na kotłownię, co może być problematyczne w małym domu. Nieco mniej miejsca zajmie piec na pellet, ale i tutaj roczny koszt ogrzewania może zamknąć się w granicach 9333 zł w starym budynku i 6667 zł w nowym domu.
Kocioł gazowy nie zajmuje dużo miejsca i nie potrzebuje oddzielnej kotłowni. Jednak koszt ogrzewania nie jest tu wcale mały. Jeśli to kocioł kondensacyjny zasilany z instalacji gazu ziemnego, trzeba wydać rocznie 7378 zł w starym domu i 5263 zł w nowym. Nie zawsze jednak dostępna jest w okolicy sieć gazowa. Alternatywą jest wtedy ogrzewanie na gaz płynny, ale to zwykle droga inwestycja. Roczny koszt ogrzewania LPG w starym domu to 6908 zł, a w nowym 4939 zł [^1].
Konkluzja jest taka, że w przypadku domu 100 m2 najlepiej sprawdzi się ogrzewanie na podczerwień. Nie ma tam mowy o dużych kosztach inwestycyjnych, nie trzeba budować kotłowni, komina czy przeprowadzać dużych prac remontowych. Taki rodzaj ogrzewania jest niezawodny, niedrogi i bezpieczny. To najtańsze ogrzewanie do domu zarówno starego, jak i nowego.
Źródło:
[^1]: https://rankomat.pl/nieruchomosci/ile-rocznie-kosztuje-ogrzanie-domu
